تراوشات ذهنی‌: «هم‌ذات پنداری سیلیبرتیایی!»

بسم الله الرحمن الرحیم 

ما انسان‌ها، مخصوصا ما انسان‌های امروزی الکی مدرن یک ویژگی خاص داریم و آن، هم‌ذات پنداری با شخصیت‌های هر داستانی است که با آن مواجه می‌شویم. اصلا این ویژگی یکی از پایه‌های ساخته‌ شدن فیلم‌ها و نوشته شدن داستان‌ها و حتی تولید اخبار است. در این‌ موارد وقتی که با شخصیت اصلی داستان مواجه می‌شویم سعی می‌کنیم او را شبیه خود و خود را شبیه او بدانیم و با او در موقعیت‌های داستان همراه شویم. 

خب. تا این‌جای کار هیچ مشکلی وجود ندارد و می‌توانیم با خیال راحت از داستان و فیلم لذت برده و سرگرمی خوبی داشته باشیم. اما. 

اما این ویژگی زمانی به صورت کاملا ناخودآگاه برایمان مشکل‌ساز می‌شود که در زندگی واقعی هم این‌ کار را تکرار می‌کنیم. یعنی وقتی که داستان فردی را می‌شنویم یا شخص مشهوری را می‌بینیم،‌ اگر مقداری با ما شباهت داشت و از او خوشمان آمد سریعا فرآیند هم‌ذات پنداری را آغاز می‌کنیم و این هم‌ذات پنداری را تا جایی پیش می‌بریم که حتی ممکن است بخواهیم از او مانند جانمان دفاع کنیم و حتی شاید برای دفاع از صحبت‌های شخص مورد نظر با نزدیک‌ترین دوست‌مان دعوا هم بکنیم. برای همین است که بسیاری از مواقع در دفاع از سیلبرتی‌ها یقه‌ها جر می‌دهیم و فغان‌ها بر می‌آوریم و به جان هم می‌افتیم. ما در واقع داریم از خودمان و شخصیت‌مان دفاع می‌کنیم. 

خب احتمالا با این صحبت خیلی کنار نیامده‌اید. بنابراین بیایید فرآیندی که توضیح داده شد را به صورت صحنه‌ی آهسته ببینیم تا دقیقا نحوه‌ی هم‌ذات پنداری را متوجه شویم.